Διημερίδα με θέμα «Οι πρακτικές ασκήσεις των μελλοντικών εκπαιδευτικών: δυσκολίες, προκλήσεις και προοπτικές» αφιερωμένη στη μνήμη της Ευγενίας Κουτσουβάνου, Ομότιμης Καθηγήτριας Προσχολικής Παιδαγωγικής του ΕΚΠΑ

Στην ανακοίνωση με θέμα: «Στοχεύοντας στον εκπαιδευτικό ερευνητή: η λογική της κλιμακωτής ανάπτυξης των πρακτικών ασκήσεων στο Πρόγραμμα Σπουδών του ΤΕΑΠΗ» η Αν. Καθηγήτρια ΤΕΑΠΗ Μαρία Σφυρόερα, παρουσίασε την κλιμακωτή ανάπτυξη και τους στόχους της Πρακτικής Άσκησης. Βασικός στόχος είναι οι φοιτήτριες/ές να κατανοήσουν την έννοια της/του εκπαιδευτικού ερευνητή αναλύοντας κριτικά την σύνθετη εκπαιδευτική πραγματικότητα και αξιοποιώντας διαδικασίες αναστοχασμού που συμβάλλουν στη διαπραγμάτευση της προσωπικής εκπαιδευτικής θεωρίας τους. Η Ελένη Τσαλαγιώργου (ΕΔΙΠ, ΤΕΑΠΗ) αναφέρθηκε στην πρώτη εξοικείωση των φοιτητριών/τών με τα ζητήματα της πρακτικής και την έννοια της/του εκπαιδευτικού-ερευνήτριας/τή, η οποία πραγματοποιείται κατά το δεύτερο έτος σπουδών. Ειδικότερα, παρουσίασε πώς αναδεικνύεται η σημασία της κατανόησης του εκπαιδευτικού και κοινωνικοπολιτισμικού πλαισίου της τάξης, του χώρου του νηπιαγωγείου ως μαθησιακού πλαισίου και της παρατήρησης ως εργαλείου διερεύνησης της εκπαιδευτικής πράξης. Η Νατάσσα Κυριακοπούλου (ΕΔΙΠ, ΤΕΑΠΗ) παρουσίασε τον διερευνητικό και υποστηρικτικό ρόλο των διδασκουσών/όντων των μαθημάτων του τρίτου έτους της Πρακτικής Άσκησης. Ειδικότερα, αναφέρθηκε στη διερεύνηση των αρχικών εκπαιδευτικών πεποιθήσεων των φοιτητριών/τών, και τη συμβολή της Πρακτικής Άσκησης στην ανάδειξη, την αναδιοργάνωση και τον εμπλουτισμό της προσωπικής εκπαιδευτικής θεωρίας τους. Στον διαμεσολαβητικό ρόλο που έχουν οι εποπτείες τόσο στην ανατροφοδότηση και στον αναστοχασμό των φοιτητριών/τών  όσο και στην υποστήριξή τους κατά την παρατήρηση και τον σχεδιασμό των εκπαιδευτικών τους παρεμβάσεων αναφέρθηκε η Στεφανία Βουβουσίρα (αποσπασμένη νηπιαγωγός ΤΕΑΠΗ).

Η Νέλλη Ασκούνη, Καθηγήτρια ΤΕΑΠΗ και Αναπληρώτρια Πρόεδρος του Τμήματος, μίλησε για την: «Πρακτική άσκηση στο σχολείο και στην έρευνα: μια σχέση αλληλοτροφοδότησης» παρουσιάζοντας την υποχρεωτική (στο 4^ο έτος) ενότητα του προγράμματος σπουδών που εισάγει τις/ους φοιτήτριες/ές του ΤΕΑΠΗ στην ερευνητική πράξη και στη χρήση των μεθόδων έρευνας, τονίζοντας ότι η οπτική της/του ερευνήτριας/τή είναι απαραίτητη για την εκπαιδευτική πράξη.

Η Ολυμπία Αγαλιανού (ΕΕΠ, ΤΕΑΠΗ) στην ανακοίνωση «Πρακτική 4ου έτους: εστιάζοντας στα γνωστικά αντικείμενα» μίλησε για την πρακτική του 8ου εξαμήνου, η οποία δίνει την ευκαιρία σε φοιτητές και φοιτήτριες να εστιάσουν σε βάθος στην πράξη σε συγκεκριμένα γνωστικά αντικείμενα αξιοποιώντας γνώση, εμπειρίες και ικανότητες που έχουν ήδη αποκτήσει. Τα ολιγομελή τμήματα και η εξειδίκευση των διδασκόντων και διδασκουσών προσφέρουν τη δυνατότητα μιας διεργασίας που υποστηρίζεται από συνεχή εποπτεία, διέπεται από κριτικό αναστοχασμό και αξιοποιεί ομαδοσυνεργατικές και αλληλοδιδακτικές διαδικασίες.

Στη συνέχεια, η Μάρθα Τασχουνίδου, απόφοιτη του ΤΕΑΠΗ και φοιτήτρια στο μεταπτυχιακό «Εκπαίδευση και ανθρώπινα δικαιώματα» μίλησε με θέμα την «Εμπειρία από τη συμμετοχή στις Πρακτικές Ασκήσεις» και το πώς βιώνουν οι φοιτήτριες/ές την Πρακτική Άσκηση εστιάζοντας σε 3 άξονες: στις συνεργατικές διεργασίες και στη δημιουργία κοινοτήτων μάθησης, στη σημασία της κατανόησης της σύνδεσης της θεωρίας με την πράξη και στη σταδιακή συγκρότηση της επαγγελματικής τους ταυτότητας.

Η Ευδοξία Ντέρου-Ντεροπούλου, Αν. Καθηγήτρια ΤΕΑΠΗ, στην ανακοίνωση «Ο διεπιστημονικός και ερευνητικός χαρακτήρας της πτυχιακής εργασίας: η συμβολή της στην ανάπτυξη της κριτικής σκέψης του/της εκπαιδευτικού» εστίασε σε δύο άξονες: α) τη διεπιστημονικότητα στο πλαίσιο εκπόνησης της πτυχιακής ερευνητικής εργασίας στο ΤΕΑΠΗ και β) τη διασύνδεσή της με την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των φοιτητριών/τών μας. Η κριτική διεπιστημονικότητα στοχεύει στην αμφισβήτηση των κυρίαρχων εκπαιδευτικών πρακτικών που αναπαράγουν πρακτικές περιθωριοποίησης και σίγασης ασθενέστερων φωνών διερευνώντας τις υπάρχουσες δομές γνώσης και εκπαίδευσης και θέτοντας πρωταρχικά ερωτήματα αξιών και σκοπού.

Στη δεύτερη συνεδρία με τίτλο: «Διευρύνοντας το εκπαιδευτικό πλαίσιο των πρακτικών ασκήσεων: συνέργειες, συνεργασίες και δράσεις στο πεδίο», η Μαρία Μπούτση, Νηπιαγωγός και απόφοιτη του ΠΜΣ «Εκπαίδευση και Ανθρώπινα Δικαιώματα» μίλησε για το ρόλο του Δικτύου Νηπιαγωγών σε σχέση τόσο με τη σύνδεση του πανεπιστημίου και της κοινότητας των νηπιαγωγών, όσο και με τη συνεχή επαγγελματική εξέλιξη των ίδιων των εκπαιδευτικών μέσω της συμμετοχής τους στην πρακτική άσκηση  των φοιτητών/τριών. Αυτή η αλληλεπίδραση διαμορφώνει κοινότητες πρακτικής και μάθησης όπου η θεωρία και η πράξη βρίσκονται σε ένα συνεχές.

Στη συνέχεια, η Αν. Καθηγήτρια Μαρία Σφυρόερα στην ανακοίνωση με θέμα: «Διευρύνοντας τις εμπειρίες και την αναστοχαστική ματιά των μελλοντικών εκπαιδευτικών μέσα από τις Πρακτικές Ασκήσεις του ΕΣΠΑ» μίλησε για την οργάνωση και τους στόχους της Πρακτικής Άσκησης ΕΣΠΑ και για τις προϋποθέσεις (αξιοποίηση παρατήρησης, καταγραφών και αναστοχασμού με τη συμβολή της εποπτείας) με βάση τις οποίες αυτή μπορεί να αποτελέσει όχι μόνο ένα δρόμο σύνδεσης με την αγορά εργασίας, αλλά και μια ευκαιρία εμβάθυνσης και οικειοποίησης γνώσεων και δεξιοτήτων που έχει επιχειρηθεί να οικοδομήσουν οι φοιτήτριες/ές κατά τη διάρκεια των σπουδών τους.

Τέλος, στην ανακοίνωση «Κοινωνική και παιδαγωγική παρέμβαση: μια άλλη πρόταση σύνδεσης θεωρίας και πράξης» μίλησε η Αλεξάνδρα Ανδρούσου, Καθηγήτρια ΤΕΑΠΗ, ως μέλος των Σαματοσάββατων, ομάδα αλληλεγγύης του ΤΕΑΠΗ, με σταθερή παρουσία για τη στήριξη των παιδιών στη δομή προσφύγων Ελαιώνα από τον Οκτώβριο του 2015 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022. Αναφέρθηκε στο πώς μια τέτοια παιδαγωγική παρέμβαση αναδεικνύει την αξία των πρακτικών ασκήσεων με κοινωνικό πρόσημο που εκπαιδεύουν μελλοντικούς εκπαιδευτικούς σε δράσεις μη τυπικής εκπαίδευσης και στη μεθοδολογία της έρευνας-δράσης.

Το Σάββατο 3 Δεκεμβρίου 2022 συνεργάτριες και συνεργάτες της Ευγενίας Κουτσουβάνου, απόφοιτοι του ΤΕΑΠΗ και πρώην αποσπασμένες νηπιαγωγοί, απέτισαν φόρο τιμής στην εκλιπούσα. Η Τότα Αρβανίτη – Παπαδοπούλου, ξεκίνησε παρουσιάζοντας την Ευγενία Κουτσουβάνου μέσα από τη συνεργασία τους, η Ελπίδα Ζορμπαλά παρουσίασε το συγγραφικό της έργο και στην συνέχεια οι Έλλη Ναούμ, Ντόρα Σεϊμανίδου, Νίκος Αγγελόπουλος, Ματούλα Παπαθανασίου, Νάγια Οικονομίδη, Μαρία Δημοπούλου, Μαρία Παπαθανασίου, και Έφη Κατσικονούρη αναφέρθηκαν σε συγκεκριμένες δράσεις που εκπόνησαν μαζί της, στη συμβολή της Ευγενίας Κουτσουβάνου στην επαγγελματική τους ταυτότητα και στις παιδαγωγικές τους προσεγγίσεις αλλά και στην ανθρώπινη πλευρά της και στις σχέσεις που ανέπτυξαν μαζί της.

Σε συγκινησιακά φορτισμένο κλίμα η διημερίδα έκλεισε με την υπόσχεση ότι το ΤΕΑΠΗ θα συνεχίσει τη συστηματική του σχέση με την κοινότητα των εκπαιδευτικών και τη σταθερή επαφή με τις/τους αποφοίτους.